Reactie / Positiebepaling Stichting Dorpsbelang Geesteren in het proces Windbeleid Gemeente Tubbergen
Beste inwoners van Geesteren,
Zoals u inmiddels nu wel zult hebben gehoord of gelezen, is de gemeente Tubbergen samen met de gemeenten Dinkelland, Losser en Oldenzaal, bezig met een Beleidsstuk voor windenergie. Gelukkig dat er nu veel over dit onderwerp wordt gesproken, want het is een belangrijk dossier, ook voor de toekomst van ons dorp.
Ook het bestuur van Stichting Dorpsbelang Geesteren heeft hier in de afgelopen periode vaak met elkaar van gedachten over gewisseld en wij willen graag via dit bericht aan de inwoners van Geesteren laten weten hoe wij hier tegen aan kijken.
Allereerst vinden wij het absoluut noodzakelijk dat onze inwoners goed en volledig geïnformeerd zijn /worden over dit beleid. Vooral omdat een deel van onze dorpsgenoten wonen en werken in een direct zoekgebied waar mogelijk windturbines geplaatst zouden kunnen worden. En juist in deze Coronatijd moet daar extra op worden ingezet.
Wij vinden dat het de taak én verantwoordelijkheid van de gemeente Tubbergen is om dit goed te organiseren en de regie neemt. Wij houden als Dorpsbelang de vinger aan de pols en hebben nauw contact met de betrokken / vaktechnische ambtenaren op dit dossier.
Stichting Dorpsbelang Geesteren is hierin beslist géén officieel communicatiekanaal van de gemeente.
Voor meer informatie verwijzen wij dan ook naar de onderstaande websites die door gemeente Tubbergen aan ons zijn doorgegeven:
- https://www.tubbergen.nl/webinar-windkracht
- https://www.energievannoordoosttwente.nl/onderwerpen/windenergie/
- https://energiestrategietwente.nl/veelgestelde-vragen/proces/hoe-wordt-lokaal-eigendom vormgegeven
Wij hebben er op dit moment, als bestuur van de stichting Dorpsbelang Geesteren, voor gekozen om géén inhoudelijk standpunt in dit dossier in te nemen en objectief te blijven. Wij volgen het proces op de voet, wonen informatie-sessies bij, geven signalen vanuit de Geesterens gemeenschap door aan de gemeente en kunnen, indien gewenst of gevraagd, bezorgde of betrokken dorpsgenoten met vragen doorverwijzen naar de juiste instantie(s).
Wél hebben wij als Stichting Dorpsbelang Geesteren, samen met de dorpsraden van Albergen, Langeveen en Manderveen (waar ook zoekgebieden voor het windbeleid zijn aangewezen), een gezamenlijke zienswijze ingediend op dit beleidsstuk. Dat hebben wij o.a. gedaan om nogmaals richting de gemeente expliciet aandacht te vragen voor het participatie- en communicatieproces en om te benadrukken dat wij een goede en correcte inhoudelijke communicatie richting onze inwoners van essentieel belang vinden. Wij hopen daar binnenkort een reactie op te krijgen.
Namens het bestuur van de Stichting Dorpsbelang Geesteren,
Anke Haarhuis – Oude Luttikhuis, voorzitter
INGEDIENDE ZIENSWIJZE CONCEPT WINDBELEID 4 DORPSRADEN GEM. TUBBERGEN
Albergen, 3 februari 2021
Geacht college van Burgemeester & Wethouders, geachte gemeenteraad,
De plannen voor de plaatsing van een aantal windturbines in o.a. de gemeente Tubbergen krijgen steeds meer vorm. De afgelopen tijd zijn er een aantal belangrijke stappen gezet om de plaatsing van de windturbines mogelijk te maken. Wij als Dorpsraden maken ons grote zorgen over het verloop van het proces tot nu toe, met name als het gaat om het aspect participatie. Tevens zijn wij bezorgd over de mogelijke gevolgen die de plaatsing van de windturbines met zich meebrengt. Er zijn naar onze mening nog veel te veel onduidelijkheden, onzekerheden en aannames, dat een gefundeerde en goed onderbouwde beleidskeuze in deze op dit moment eigenlijk niet te maken is.
In deze brief zal een en ander nader toegelicht worden.
Te beginnen met het proces omtrent de participatie. Wij vinden het als Dorpsraden héél erg belangrijk dat onze bewoners goed over dit beleid kunnen nadenken en zich een eigen mening kunnen vormen. Wij zijn ervan overtuigd, dat de betrokkenheid van de inwoners van onze dorpen er niet is geweest, omdat ze er onvoldoende van doordrongen zijn dat het ook in onze achtertuin gebeurt. Goed mee praten is een vereiste en dat is dat is tot op heden niet gebeurd. Wij maken ons dan ook grote zorgen over het draagvlak van dit beleid in onze gemeente en onze dorpen.
Er is weliswaar afgelopen najaar een enquête geweest die alle inwoners van Noordoost Twente konden invullen, maar die enquête werd slechts door 2.425 van de 102.388 inwoners (inwonertal op 1 augustus 2020) van Noordoost Twente ingevuld.
Delen het college en de raad onze mening dat dit aantal respondenten aan de lage kant is en het voor de hand zou liggen om, wellicht met een ander middel, een second opinion te gaan doen? Zo nee, waarom niet? Wordt er nog specifiek gekeken naar de opinie van inwoners van de gemeente Tubbergen die in of nabij een zoekgebied wonen? Zo nee, waarom niet?
Is het college bereid om eventueel een extra enquête of een andere vorm van volksraadpleging uit te voeren bij inwoners van de gemeente Tubbergen die in of nabij een zoekgebied wonen? Zo nee, waarom niet?
Bovendien was de vraagstelling in de enquête erg gekleurd. Zo werd er bijvoorbeeld er in de enquête al min of meer vanuit gegaan dat de plaatsing van de achttien windturbines al doorgang zou vinden. Delen het college en de raad onze mening dat de vragen in de enquête achteraf gezien anders geformuleerd hadden moeten worden, zodat de mening van de respondenten objectiever gepeild had kunnen worden? Zo nee, waarom niet? Zijn de benaderden wel aselect gekozen?
Ondanks de inspanningen die tot dusver door het college en de gemeenteraad zijn verricht, zijn we van mening dat de publieke opinie van de gemeente Tubbergen omtrent het onderwerp nog onvoldoende gepeild is om de plannen tot uitvoering te brengen. Kijk bijvoorbeeld naar het kleine percentage dat de enquête daadwerkelijk heeft ingevuld, zoals reeds gezegd.
Hoe denken het college en de gemeenteraad verdere stappen te kunnen nemen om de publieke opinie over de eventuele plaatsing van windturbines in de gehele gemeente Tubbergen te peilen? Delen het college en de gemeenteraad onze mening dat, voordat de plannen daadwerkelijk uitgevoerd zouden worden, de mening van minimaal 50% van de inwoners van de gemeente Tubbergen gehoord moet zijn?
De laatste vraag op dit punt; delen het college en de gemeenteraad onze mening dat, mocht de meerderheid van de inwoners tegen de plaatsing van windturbines zijn, de plannen geschrapt zouden moeten worden en er gekeken moet worden naar alternatieven?
Afgezien van het aspect participatie, maken wij ons ook grote zorgen over de gevolgen van de plaatsing van windturbines in de gemeente Tubbergen. Tot dusver zijn er met name zalvende woorden geweest vanuit de vier Noordoost Twentse wethouders met de desbetreffende portefeuille, maar werd er weinig gesproken over de negatieve gevolgen die de plaatsing van windturbines ook met zich meebrengt.
Nationaal Landschap Noordoost Twente is niet voor niets bestempeld als dusdanig. Om die reden is het tot dusver altijd een uitsluitingsgebied geweest voor de plaatsing van windturbines. Echter hebben provinciale staten van Overijssel, ondanks de weerstand en de vele argumenten tegen, op 27 januari jl. besloten dat grote delen van de gemeente Tubbergen over een tijdje geen uitsluitingsgebied meer zijn.
Dit maakt het mogelijk om windturbines te kunnen plaatsen in de zoekgebieden bij Albergen, Geesteren, Langeveen, Manderveen en Harbrinkhoek/Mariaparochie, ondanks de vele nadelige effecten voor het landschap, de omgeving en de biodiversiteit. Delen het college en de gemeenteraad onze mening dat de voordelen die de plaatsing van windturbines met zich meebrengen, niet opwegen tegen de vele nadelige gevolgen voor het landschap, de omgeving en de biodiversiteit? Zo nee, waarom niet?
Hoe denken het college en de gemeenteraad om te gaan met de verwachte waardedaling als het gaat om woningen in of nabij een zoekgebied voor windturbines? Worden bewoners bijvoorbeeld financieel gecompenseerd als er windturbines nabij hun woning geplaatst worden? Elders in het land zijn namelijk er al schrijnende voorbeelden van bewoners van huizen nabij windturbines wiens woning reeds sterk in waarde is gedaald.
Tevens heeft de plaatsing van één of meerdere windturbines grote gevolgen voor de volksgezondheid. Zo produceren windturbines, naast een verwaarloosbare hoeveelheid energie, ook slagschaduwen, trillingen en laagfrequente geluiden. In Denemarken, (delen van) Duitsland, Canada en naar alle waarschijnlijkheid ook Nieuw Zeeland worden de normen wat betreft windturbines daarom enorm bijgesteld. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verhogen van de minimum afstand tussen een windturbine en een woning. Deze norm gaat van minimaal vier keer de aslengte van een windturbine, naar tien keer de aslengte. Tevens moet het geluidsniveau onder de 35 Hz zijn (dag en nacht), waar Nederland nu overdag nog 47 Hz en ’s nachts 41 Hz hanteert. Internationaal beginnen wetenschappers en bestuurders echt anders tegen windturbines aan te kijken. Nederland houdt echter nog vast aan de oude inzichten, om aan de lastig haalbare klimaatdoelstellingen van Parijs te kunnen voldoen.
In hoeverre hebben het college en de gemeenteraad de gevolgen voor de volksgezondheid meegenomen in de afweging om eventueel windturbines te plaatsen? Welke minimale afstanden en welke geluidsniveaus gaat het college hanteren, mochten de windturbines geplaatst worden, en voor wie en wat zullen die criteria gelden? Geldt die minimale afstand ook voor solitaire huizen? Wat mag de maximale nadelige impact op de natuur zijn?
Zijn het college en de gemeenteraad op de hoogte van de strenge regelgeving in andere landen? Delen het college en de gemeenteraad onze mening dat het voor de hand zou liggen om deze regelgeving ook toe te passen in de gemeente Tubbergen, mochten er windturbines geplaatst worden? Zo ja, hoe denken het college en de gemeenteraad hier invulling aan te geven?
Ook zouden wij graag een plan van aanpak voor het naleven van de regels van het Verdrag van Aarhus in de gemeente Tubbergen zien. Wat gaan het college en de gemeenteraad nog doen om aan de eisen die voortvloeien uit het Verdrag van Aarhus te voldoen? Welke ambitie is wenselijk voor de gemeente Tubbergen op het gebied van actieve openbaarheid van milieu-informatie? En de laatste vraag op dit punt; indien het niet uitgesloten kan worden dat er gezondheidsrisico’s zitten aan windturbines, zullen de plannen dan van tafel gaan?
Met de huidige kennis en gemaakte fouten omtrent het opwekken van energie door middel van biomassa is er veel sprake van reflectie bij de voorstanders van biomassa van destijds. Vele nadelen en zorgen die, voordat biomassa werd toegepast, aangekaart werden en ná de daadwerkelijke toepassing van opwekking van energie door middel van biomassa werkelijkheid werden, bleken achteraf veelal te kloppen. Is het met voorgaande in het achterhoofd niet beter om nu vooraf alles een keer vaker onder de loep te nemen wat betreft windturbines in plaats van te snel te gaan handelen met alle risico’s van dien?
Los van de mogelijke gevolgen voor het landschap, de volksgezondheid en andere aspecten is het ook maar zeer de vraag of de windturbines, als ze daadwerkelijk geplaatst zouden worden, het gewenste effect hebben. Zoals het college en de gemeenteraad ongetwijfeld weten, zijn er vele andere vormen van energieopwekking überhaupt vele malen effectiever en efficiënter dan windenergie.
Het opwekken van energie door middel van wind is uiteraard het meest effectief en efficiënt in gebieden waar het veel en hard waait. Noordoost Twente is geen goed voorbeeld van zo’n gebied en afgaande op dat feit is het dan ook niet logisch om dan juist hier windturbines te plaatsen. Delen het college en de gemeenteraad onze mening dat het logischer zou zijn om windturbines, als ze geplaatst zouden worden, te clusteren op plekken waar het hard en veel waait, dus niet in de gemeente Tubbergen?
In het conceptbeleid met betrekking tot windenergie in Noordoost Twente is vastgelegd dat ontwikkelaars en initiatiefnemers alleen plannen voor windturbines kunnen indienen na actieve samenwerking met de lokale omgeving. Daarbij moeten afspraken gemaakt worden over de mate waarin de omgeving kan meeprofiteren, financieel of anderszins.
Daarmee wordt gedoeld op de subsidies voor windturbines, want in Noordoost Twente draaien straks windturbines op subsidie en niet op wind. Het gaat om de SDE++ regeling. Let wel: deze regeling subsidieert alleen de onrendabele top. Het verschil tussen de prijs van een regulier opgewekte kWh en de kostprijs van een kWh die door (in dit geval) een windmolen wordt opgewekt. Dat impliceert al dat windenergie niet rendabel is. Dus hoe valt er dan mee te profiteren?
De opbrengst van een windturbine hangt af van de windsnelheid. Hoe harder het waait, hoe hoger de opbrengst. Om plaatsing van windturbines alsnog te stimuleren in windstille gebieden verstrekt het Rijk een hogere subsidie aan die turbines.
Ter indicatie (het gaat om richtbedragen):
- een windturbine in een gebied met veel wind (8,0 m/s) krijgt voor een molen van 3,5 MW en tiphoogte 180 meter in totaal € 5,9 miljoen subsidie.
- een windturbine in een gebied met weinig wind (Albergen: 6,75 m/s) krijgt voor een vergelijkbare windturbine € 7,2 miljoen subsidie. Dit is dus € 1,3 miljoen meer, omdat het op een plek staat waar het onvoldoende waait.
Het Rijk geeft straks voor die 18 windturbines in Noordoost Twente alleen al dus +/- €23.400.000 extra uit door windturbines neer te zetten die veel minder effectief zijn. Dat gaat dus richting de miljarden voor heel Nederland, hoofdzakelijk betaald van belastinggeld. Delen het college en de gemeenteraad onze mening dat dit een absurd hoge investering is met te weinig rendement?
Tot slot zijn we van mening dat wij als dorpsraden bij elke planontwikkeling betreffende dit dossier op het grondgebied van Albergen en Geesteren vooraf gehoord en geconsulteerd moeten worden, voordat we voor een fait accompli gesteld worden. Is het college hiertoe bereid? Zo nee, waarom niet? Is het college bereid om budget beschikbaar te stellen om dorpsraden in de gemeente Tubbergen professioneel te laten bijstaan op dit soort vraagstukken? Zo ja, welk budget wil het college hiervoor beschikbaar maken? Zo nee, waarom niet?
Ook willen we als Dorpsraden graag actief geïnformeerd worden over de plannen tot plaatsing van windturbines van de aanliggende gemeenten aan Albergen (Almelo, Borne en Dinkelland), Langeveen en Manderveen (Twenterand, Hardenberg en Duitsland) en Geesteren (Twenterand, Hardenberg en Almelo). Dit zodat we situaties zoals nu tussen Almelo en Borne kunnen voorkomen. Is het college hiertoe bereid? Zo nee, waarom niet?
Graag ontvangen wij op korte termijn, te weten vóór 1 maart, een reactie op hetgeen beschreven in deze brief. Wij willen u daarvoor alvast hartelijk danken.
Hartelijke groeten namens,
Dorpsraad Albergen
Dorpsbelang Geesteren
Dorpsraad Langeveen
Dorpsraad Manderveen
Correspondentie adres:
J.S.M. Lansink - Hemmer
t.a.v. De Dorpsraad Albergen
de Wagenmaker 7
7665 DK Albergen
